Xác định xây dựng nông thôn mới (NTM) là có điểm khởi đầu, không có điểm kết thúc, thời gian qua, xã Hát Môn, huyện Phúc Thọ, thành phố Hà Nội đã triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp xây dựng NTM kiểu mẫu với cách làm chủ động, sáng tạo. Kết quả thu được đã không chỉ giúp thay đổi diện mạo của vùng quê cách mạng, mà còn trực tiếp nâng cao mọi mặt đời sống người dân, những chủ thể của quá trình xây dựng NTM kiểu mẫu.

Hát Môn là một xã vùng bãi ven sông Hát, thuộc huyện Phúc Thọ, có tổng diện tích tự nhiên 436,92 ha, chia thành 10 thôn dân cư với 2149 hộ dân và 8.956 nhân khẩu. Hát Môn là mảnh đất giàu truyền thống lịch sử, văn hóa và cách mạng, người dân xã Hát Môn lao động cần cù, sáng tạo, hiếu học. Sau khi xã Hát Môn hoàn thành các chỉ tiêu trong bộ tiêu chí NTM nâng cao và được công nhận vào năm 2023, để giữ vững và duy trì các tiêu chí đạt chuẩn và phấn đấu xây dựng xã NTM kiểu mẫu, 3 thôn thông minh, cấp ủy, chính quyền xã Hát Môn tiếp tục chỉ đạo thực hiện đồng bộ tất cả các tiêu chí, vận dụng lồng ghép các chương trình, dự án và các cuộc vận động, các phong trào quần chúng đang được triển khai, nhất là phong trào hưởng ứng cuộc thi “Giữ gìn thôn, xóm sáng - xanh - sạch - đẹp - an toàn”, phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” theo phương châm dựa vào nội lực của cộng đồng dân cư là chính, có sự hỗ trợ từ ngân sách Nhà nước, đồng thời khuyến khích các thành phần kinh tế cùng tham gia. Việc xây dựng NTM phải bảo đảm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, giám sát và dân thụ hưởng”. Do đó, người dân đã nhận thức về ý nghĩa, tầm quan trọng  của xây dựng NTM nâng cao nên nhiều hộ đã tự nguyện hiến đất, đóng góp công sức và tài chính phục vụ cho công tác xây dựng NTM nâng cao.

Trung tâm văn hóa – thể thao xã Hát Môn khang trang, hiện đại

Có mặt tại xã Hát Môn những ngày này, cảm nhận rõ nét nhất đó là bức tranh của miền quê cách mạng đã đổi thay toàn diện, rộn ràng nhịp sống mới. Sự chuyển mình về kinh tế, văn hóa là những giá trị cốt lõi mà NTM kiểu mẫu Hát Môn đem lại cho người dân.
Theo quy hoạch vùng sản xuất chuyên canh tập trung của thành phố Hà Nội, xã Hát Môn nằm trong vùng sản xuất lúa hàng hóa chất lượng cao, vùng sản xuất cây ăn quả và vùng rau an toàn. Trên cơ sở đó, UBND xã tập trung thực hiện chuyển đổi cơ cấu cây trồng, khai thác cây trồng chủ lực của địa phương theo quy mô, ứng dụng khoa học công nghệ, từng bước nâng cao giá trị, tạo thành vùng sản xuất riêng biệt. Hiện tại sản xuất lúa trên địa bàn xã đã hình thành vùng sản xuất tập trung, với diện tích 140 ha, trong đó có 90 ha lúa hàng hóa chất lượng cao đã được chứng nhận VietGAP. Toàn xã có 13,97 ha bưởi VietGAP, trong đó có 5 ha được ứng dụng phương pháp tưới tiết kiệm. Các sản phẩm nông sản của Hát Môn dần chú trọng về khâu bao bì, thương hiệu, nhãn mác, có truy suất nguồn gốc. Hiện, xã đã phát triển được 3 sản phẩm OCOP là: granola mật chuối, bánh kê gạo lứt mật dừa, dừa sấy mật chuối. Ngoài ra, người dân Hát Môn còn phát triển mạnh nghề sản xuất đồ gỗ nội thất, kinh doanh dịch vụ vận tải. Hiện ở Hát Môn có 385 cơ sở sản xuất các đồ mộc, cửa hàng dịch vụ tủ bếp, chế biến gỗ đã giải quyết được công ăn việc làm cho hàng trăm lao động của địa phương, góp phần nâng cao đời sống của nhân dân. Tổng thu giá trị về tiểu thủ công nghiệp, xây dựng cơ bản ước đạt 160 tỷ đồng. Do đó, thu nhập của người dân được nâng cao rõ rệt, nếu như năm 2023 thu nhập bình quân đầu người là 71,5 triệu đồng/ người/ năm thì sang năm 2024 tăng lên 80,8 triệu đồng/ người/ năm, không còn hộ nghèo, số hộ cận nghèo đa chiều chỉ chiếm 0,14% (11 hộ).
Hệ thống giao thông từ xã đến thôn, được trải bê tông và thảm nhựa khang trang, hiện đại; nhiều tuyến đường kiểu mẫu sáng, xanh, sạch, đẹp ngày càng được nối dài; hệ thống rãnh thoát nước trong khu dân cư cũng được quy hoạch xây dựng hợp lý, đảm bảo hài hòa về cảnh quan môi trường, 100% tuyến đường rợp bóng cây xanh, góp phần gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa làng quê. Đáng chú ý, phong trào xây dựng NTM được người dân đồng tình, ủng hộ, tự nguyện hiến gần 5.000m2 đất và hàng chục tỷ đồng để mở rộng đường giao thông, xây dựng cổng chào, đường hoa, trồng cây xanh... Xã đã đạt 19/19 tiêu chí trong xây dựng NTM nâng cao với việc xây dựng 4 tuyến đường hoa, 1 vườn hoa, vẽ 668 m2 tranh bích họa, xây dựng 12 cổng chào, 10/10 thôn đã trang trí pano, khẩu hiệu và có tổ tự quản về an ninh trật tự. 

100% đường liên thôn, liên xã ở Hát Môn được bê tông hóa và chiếu sáng

Theo Bộ tiêu chí của Trung ương và thành phố Hà Nội giai đoạn 2021-2025, mỗi xã NTM kiểu mẫu có ít nhất một mô hình “Thôn thông minh”. Do đó, việc triển khai xây dựng NTM kéo theo quá trình chuyển đổi số mạnh mẽ ở khu vực nông thôn. Về ngoại thành, việc cán bộ xã, cán bộ thôn tuyên truyền, vận động nhân dân qua mạng xã hội; người dân thanh toán bằng quét mã QR…, đặc biệt, người dân quảng bá, tiếp thị và mua bán sản phẩm của làng quê mình qua mạng trở thành phổ biến. Trước đây, cán bộ thôn phải đến từng nhà, hoặc thông báo qua hệ thống truyền thanh các chủ trương, chính sách của Trung ương và địa phương thì nay, nhờ nhóm Zalo với đại diện tất cả các hộ trong thôn, mọi thông tin đều được chuyển đến các hộ dân nhanh chóng, chính xác mà giảm nhiều công sức. Tại thôn 1, xã Hát Môn đã thành lập 1 nhóm Zalo với tên nhóm là: Thông tin tuyên truyền và Nhân dân thôn 1 để tuyên truyền, trao đổi về các vấn đề liên quan đến kinh tế, xã hội của thôn và tiếp nhận phản ánh của nhân dân, doanh nghiệp trên địa bàn thôn. Hiện nhóm đã có 153 người là đại diện các hộ gia đình trong thôn tham gia. Ngoài ra, người dân được hỗ trợ thành lập các kênh hỗ trợ bán hàng làng nghề truyền thống của địa phương: Đồ gỗ, sản phẩm cơ khí, sản phẩm OCOP, các loại nông sản... nên sản phẩm được tiếp cận thị trường, tiêu thụ sản phẩm trở nên nhanh chóng, thuận lợi. Nhờ đó, sản xuất càng phát triển.
Bên cạnh đó, xây dựng NTM kiểu mẫu ở Hát Môn nổi trội về du lịch đặc biệt là du lịch tâm linh. Đền Hát Môn là Di tích Quốc gia đặc biệt và được công nhận là một trong những điểm du lịch của thành phố Hà Nội. Hàng năm đón hàng nghìn lượt khách đến thăm quan, đặc biệt trong công tác tổ chức Lễ hội công tác tuyên truyền, quảng bá được chú trọng, số lượng về dự lễ hội lên tới hàng nghìn người. Đến đền Hát Môn, du khách được tìm hiểu về ý nghĩa lịch sử của di tích, lai lịch Hai Bà Trưng - vị vua nữ đầu tiên trong lịch sử dân tộc đã đứng lên chống lại ách áp bức, bóc lột của nhà Đông Hán, được tìm hiểu các điển tích về Hai Bà Trưng cũng như cuộc khởi nghĩa của Hai Bà Trưng. Du khách được tìm hiểu các điển tích về Hai Bà Trưng thông qua các hạng mục di tích như: Nhà Ngự dội, quán Tiên, Đàn thề đá, cổng Tam quan, đền chính (nhà Đại bái, Thiêu hương, Hậu cung), gò Giấu ấn, sông Hát... Trong khuôn viên của di tích còn có nhà tưởng niệm bà Nguyễn Thị Định được xây dựng theo nguyện vọng của phụ nữ cả nước, đặc biệt là tâm nguyện của nhân dân Hát Môn làm nơi thờ cúng, tưởng nhớ vị nữ Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, người phụ nữ tiêu biểu cho phụ nữ Việt Nam trong thời đại mới.

Đền Hát Môn - Di tích Quốc gia đặc biệt là địa chỉ du lịch tâm linh của huyện Phúc Thọ, thành phố Hà Nội

Có thể nói, thành quả của xây dựng NTM kiểu mẫu ở Hát Môn đã tạo nên những con người mới, sức sống mới. Những con đường thênh thang rộng mở, những ngôi nhà ngói mới khang trang, cảnh quan môi trường sáng, xanh, sạch, đẹp, đang tạo cho nhân dân vùng quê cách mạng cuộc sống thanh bình, ấm no, hạnh phúc. Đó chính là kết quả sinh động nhất có được từ bàn tay, khối óc, sự tận tâm, nỗ lực không ngừng nghỉ của các thế hệ cán bộ, nhân dân Hát Môn.
Phát huy những kết quả đó, cùng với sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền các cấp và tinh thần trách nhiệm của nhân dân trong xã, thời gian tới, xã Hát Môn sẽ tiếp tục tập trung nâng cao chất lượng các tiêu chí khu dân cư kiểu mẫu, các tiêu chí xã kiểu mẫu đi vào chiều sâu, bền vững, góp phần xây dựng quê hương Hát Môn ngày càng phát triển, thực sự là “miền quê đáng sống”.

TQ