Xây dựng nông thôn mới (NTM) là nền tảng hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển đa dạng, bền vững của du lịch tại các vùng nông thôn, trong đó có du lịch cộng đồng. Hoạt động du lịch cộng đồng gắn với xây dựng NTM sẽ tận dụng lợi thế hạ tầng cơ sở sẵn có, giúp người dân có ý thức hơn trong việc bảo tồn bản sắc, truyền thống văn hóa và môi trường, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước. Ngược lại, du lịch nông thôn góp phần nâng cao chất lượng xây dựng NTM bền vững thông qua việc nâng cao thu nhập, tạo sinh kế cho người dân ở nông thôn, thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm đặc sản...

Quang cảnh thôn Ngang Nội, xã Hiên Vân, tỉnh Bắc Ninh

Đất xã Hiên Vân (Bắc Ninh) hôm nay vẫn mang màu nâu chất phác, bình dị, màu mỡ ân tình như ngàn đời qua, nhưng phong trào xây dựng NTM sôi động đã khoác lên vùng đất này “tấm áo” với diện mạo hoàn toàn mới. Những làng Kiều, Na, Nội vốn tiêu biểu bởi kiến trúc nhà ngói cổ xưa được thay thế bằng kiến trúc bê tông cao tầng hiện đại, không gian làng quê thuần hậu nay đã tiếp nhận, dung hòa những đổi thay để làm tươi tắn, làm mới thêm những nét văn hóa truyền thống. Đến hết năm 2023, với sự cố gắng, nỗ lực, chung sức đồng long của cả hệ thống chính trị, xã Hiên Vân đạt 15/19 tiêu chí NTM nâng cao. Mục tiêu đến hết năm 2025 xã Hiên Vân cán đích chương trình NTM nâng cao.
Hiên Vân là một xã nhỏ, tổng diện tích chưa đầy 5 km2 với khoảng trên 8 nghìn dân nhưng dày đặc di sản văn hóa, truyền thuyết, huyền thoại. Toàn xã hiện có 12 di tích, trong đó 5 ngôi chùa, 4 ngôi đình và 3 nghè. Cả 5 thôn đều có lễ hội truyền thống với những nét riêng độc đáo, hấp dẫn, tươi vui, con người Hiên Vân hào hoa, mến khách... Sản vật ở Hiên Vân ngoài “danh tửu” rượu Ngang nổi tiếng khắp vùng còn có đặc sản “rau muống tiến vua” ngọt ngon nức tiếng. Đó là điều kiện thuận lợi cho Hiên Vân phát triển mô hình du lịch nông thôn. 

Trải nghiệm các hoạt động trồng cây nông nghiệp – Khu du lịch sinh thái Bắc Ninh

Anh Phạm Tiến Thắng - chủ Trang trại du lịch sinh thái rộng 43 ha ở thôn Ngang Nội, xã Hiên Vân, huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh với ý tưởng “kinh doanh có thể làm giàu, thì làm nông nghiệp, đặc biệt làm du lịch nông thôn cũng giàu nếu chúng ta có đủ kiến thức, đam mê và cách làm bài bản”. Trên cơ sở ý tưởng làm giàu của mình cùng với những chính sách phát triển du lịch nông thôn trong Chương trình xây dựng NTM của tỉnh Bắc Ninh và huyện Tiên Du, Trang trại du lịch sinh thái hay ra đời. Trang trại của anh Thắng trước đây là khu đồng thuộc thôn Ngang Nội vốn là một bãi hoang, đất trũng, cả năm chỉ cấy được 1 vụ lúa, mà đến khi gặt lại phải dùng thuyền. Người dân chán nản, bỏ cho cỏ mọc, cao quá đầu người. Anh Thắng đã mạnh dạn bỏ ra gần 70 tỷ đồng để quy tụ được 43 ha, trong đó 5 ha “mua đứt” và thực hiện xây dựng trang trại. Trang trại hiện nay được thiết kế xây dựng giống như resort với khuôn viên rộng lớn, hồ nước, non bộ, cây xanh, thảm cỏ trải dài… tạo nên một vẻ yên bình và lãng mạn. Trang trại được chia 3 khu: 30 ha sản xuất theo mô hình cá - lúa kết hợp; 1,5 ha ao nuôi thâm canh các loại cá truyền thống như trôi, mè, trắm, chép; hơn 1 ha chuồng trại chăn nuôi lợn rừng và lợn thịt thương phẩm. Đặc biệt trong trang trại của anh Thắng có hẳn 1 Khu văn hóa sinh thái Bắc Ninh được xây dựng trên diện tích 5 ha, với tổng mức đầu tư bàn đầu khoảng 3,5 tỷ đồng cho các hạng mục xây dựng trong một không gian mở, chú trọng những kiến trúc truyền thống, nhiều cây xanh, khuôn viên thoáng đãng, yên tĩnh, không khí trong lành, gần gũi với thiên nhiên. Trong quần thể chung được quy hoạch thành nhiều phân khu khác nhau để du khách có thể thưởng thức các sản phẩm nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, trải nghiệm các hoạt động trồng cây nông nghiệp, thu hoạch trái cây hoặc rau củ, câu cá, tát ao bắt cá… Bên cạnh đó là những tổ hợp dịch vụ phục vụ hoạt động vui chơi giải trí, cắm trại cho cả người lớn và trẻ nhỏ (trò chơi dân gian, trò chơi hiện đại, trải nghiệm sản xuất gốm, tranh Đông Hồ…); khu vực trưng bày và bán các sản phẩm OCOP, quà lưu niệm của Bắc Ninh; phục vụ dịch vụ đồ ăn, đồ uống (có không gian tổ chức tiệc, party, gala diner). Đặc biệt, vào mỗi thứ 7, chủ nhật hàng tuần, tại đây sẽ có phiên chợ nông sản và trình diễn Dân ca quan họ trên thuyền, Ca trù, giao lưu cùng nghệ sỹ… 
Ông Nguyễn Bá Ngọc - Chủ tịch UBND xã Hiên Vân cho biết, Anh Thắng là người năng động, sáng tạo, dám nghĩ dám làm. Trang trại của anh là điểm sáng trong phong trào sản xuất kinh doanh giỏi của tỉnh, vừa giải quyết việc làm cho lao động địa phương, vừa phát huy tốt lợi thế vùng đất trũng, tạo công ăn việc làm cho khoảng 25 lao động là người dân địa phương xuyên với mức lương trung bình 7 triệu đồng/người/tháng, góp phần tích cực vào việc cải thiện thu nhập của người dân xã Hiên Vân.

Thu Quyên